List otwarty w sprawie aborcji eugenicznej

II miejsce: Jan Kałużny, Poznań – „Ratując życie, ratujesz świat”. XVI Ogólnopolskiego Konkursu dla Młodzieży „Pomóż ocalić życie bezbronnemu” o nagrodę im. bł. ks. Jerzego Popiełuszki.

List otwarty w sprawie aborcji eugenicznej

Z inicjatywy Polskiego Stowarzyszenia Familiologicznego opublikowano „List otwarty pracowników nauki w sprawie aborcji eugenicznej”. Zamieszczamy treść  listu w j. polskim i j. angielskim z wykazem sygnatariuszy. „List otwarty” został opublikowany w „Naszym Dzienniku” ,

16 października 2020, nr 242 (6900), s. 4-5.

 

List otwarty pracowników nauki
w sprawie aborcji eugenicznej

 

Misją nauczyciela akademickiego i pracownika nauki jest nie tylko prowadzenie rzetelnych badań naukowych, promocja kadry akademickiej, kształcenie oraz wychowanie kolejnych pokoleń studentów, ale także udział w ważnych debatach społecznych, zwłaszcza mających cywilizacyjne znaczenie. Do takich niewątpliwie należy ochrona życia i godności człowieka w prenatalnym stadium rozwoju, obecnie dyskryminowanego w Polsce ze względu na stan zdrowia. Zadziwia wprost okoliczność, że środowisko akademickie wyraża często sprzeciw wobec dyskryminacji poszczególnych grup społecznych z jakiejkolwiek przyczyny, równocześnie milcząc wobec niepodważalnego faktu stosowania w polskich szpitalach praktyk eugenicznej segregacji dzieci rozwijających się w łonach matek.

 

Nie uprzedzając orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zbadania zgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej art. 4a ust. 1 pkt 2 oraz art. 4a ust. 2 zdanie pierwsze Ustawy z 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, zabieramy nasz głos, by dać jednoznaczne świadectwo niekwestionowanej prawdzie o godności osobowej nienarodzonych dzieci, kierując się nie tylko względami prawnymi, ale pierwszorzędnie przesłankami etycznymi, antropologicznymi i społecznymi. Wyrażamy stanowczy sprzeciw wobec wszelkiej postaci dyskryminacji eugenicznej skierowanej przeciwko dzieciom w stadium prenatalnym, najsłabszym i wymagającym szczególnej ochrony członkom społeczeństwa.

 

Okoliczność uznania aktem normatywnym w randze ustawy względów eugenicznych za przesłankę dopuszczającą przerwanie życia człowieka w stadium prenatalnym narusza same podstawy konstytucyjnej gwarancji ochrony życia ludzkiego, poszanowania i ochrony godności człowieka oraz ochrony osoby przed bezpośrednią dyskryminacją. Ustawa przyznaje lekarzom uprawnienia do rozsądzania, które osoby będące nosicielami danych zespołów genetycznych i chorób letalnych spełniają kryterium eugeniczne w sposób wystarczający do ich uśmiercenia oraz jakie jednostki chorobowe mogą zostać do niego przyporządkowane. Zakres dyskryminacji eugenicznej osób nienarodzonych nie dotyczy dóbr i uprawnień drugo- i trzeciorzędnych, ale skutkuje pozbawieniem ich fundamentalnego dobra, jakim jest życie człowieka, oraz podstawowego prawa do jego ochrony. Każda bezpośrednia dyskryminacja, której bez wątpienia szczególną formą jest prenatalna segregacja osób z uwagi na eugeniczne kryterium zdrowotne, narusza godność człowieka i prowadzi do jego deprecjacji.

 

Przesłanka eugeniczna w dotychczasowym porządku prawnym oraz stosowanej wykładni prawa nie została wsparta na wymogu jednoznacznego stwierdzenia faktu ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia dziecka lub rozwoju nieuleczalnej i zagrażającej jego życiu choroby, ale jedynie na powzięciu przez personel medyczny przekonania o „dużym prawdopodobieństwie” ich wystąpienia na podstawie badań prenatalnych lub innych przesłanek medycznych. Toteż istnieje ryzyko postawienia błędnej diagnozy, co potwierdzają coraz liczniejsze świadectwa rodziców dzieci, które wbrew wynikom badań prenatalnych prognozującym chorobę letalną narodziły się zdrowe. Uzyskanie jednak w sposób bezsporny potwierdzenia niekorzystnej diagnozy prenatalnej nie stanowi warunku uprawniającego do dyskryminacji chorych dzieci. Mimo że poprzez aborcje eugeniczne nierzadko uśmiercane są osoby, które po narodzinach zachowałyby zdolność do samodzielnego życia oraz wykazywałyby potencjał intelektualny i psychospołeczny wystarczający do ukończenia poszczególnych poziomów edukacji, w tym również studiów uniwersyteckich, i wykonywania zdobytego zawodu, także społecznego zaufania, oraz prowadzenia życia małżeńskiego i rodzinnego, to nie oznacza to, że ograniczenie terminacji ciąży wyłącznie do przypadków niewątpliwego ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia oraz nieuleczalnej choroby dziecka pozostawałoby zgodne z konstytucyjną ochroną człowieka przed bezpośrednią dyskryminacją i poszanowania jego godności. Przesłanka eugeniczna w swej wewnętrznej materii narusza bowiem konstytucyjne uprawnienia podmiotu, do którego zostanie odniesiona, niezależnie od szczegółowych regulacji jej stosowalności na poziomie ustawy i nadużyć, do których dochodzi w praktyce lekarskiej wbrew obiektywnej wykładni przepisów ją określających. Ewentualne doprecyzowanie nieostrego kryterium eugenicznego poprzez zawężenie go wyłącznie do osób obciążonych skrajnym upośledzeniem i chorobą faktycznie uniemożliwiającą nawet względnie samodzielną egzystencję nie zmieniłoby okoliczności zrelatywizowania i wprost naruszenia konstytucyjnych gwarancji dla życia ludzkiego przez sam fakt określania wartości zdrowia i życia osób nienarodzonych wedle miary eugenicznej oraz poddania ich selekcji prenatalnej.

 

Naszym zdaniem dla uzasadnienia aborcji eugenicznej jej propagatorzy posługują się nieprawidłową interpretacją praw prokreacyjnych, fałszywą koncepcją miłosierdzia i współodczuwania. Należy jednoznacznie odrzucić takie rozumienie praw prokreacyjnych, które zamiast chronić życie poczętego człowieka prowadzi do jego uśmiercenia. Aborcja – będąca sama w sobie najwyższą formą przemocy, odbierającą nienarodzonemu dziecku prawo do życia – nie dość, że nie jest aktem miłosierdzia ani wobec rodziców, ani wobec uśmiercanych dzieci, to jeszcze  stanowi jawny przejaw wartościowania życia ludzkiego według rachunku eugeniczno-utylitarystycznego.

 

Ze smutkiem stwierdzamy, że zwolennicy liberalizacji prawa aborcyjnego nie są otwarci na debatę o ochronie etycznej i prawnej dzieci w okresie prenatalnym, prowadzoną w oparciu o racjonalną argumentację etyczną i antropologiczną oraz rzetelne dane nauk biomedycznych, lecz odwołują się wyłącznie do emocji, demagogii i socjotechniki. Rozpowszechniana przez nich mentalność eugeniczna wprost przekłada się na presję wywieraną wobec rodziców przyjmujących z miłością poczęte dziecko pomimo niekorzystnej diagnozy prenatalnej. Pogłębiająca się tendencja społecznego przyzwolenia na prenatalną selekcję może doprowadzić do nowych form dyskryminacji rodziców z uwagi na podjęty trud wychowania chorego dziecka. W szerszym wymiarze milcząca lub, co gorsza, otwarta aprobata praktyk eugenicznych stosowanych wobec nienarodzonych dzieci, motywowanych stwierdzoną lub przewidywaną niepełno-sprawnością, przyniesie dramatyczne skutki w postaci dyskryminacji bezpośredniej osób narodzonych z zespołami genetycznymi i wadami rozwojowymi, stanowiącymi obecnie przesłankę do przeprowadzenia aborcji. Dalsze utrzymywanie dopuszczalności segregacji eugenicznej dzieci w prenatalnym wieku rozwojowym finalnie obróci się przeciwko pracownikom ochrony zdrowia, a szczególnie uderzy w prawo do wolności sumienia specjalistów położnictwa i ginekologii. W niektórych krajach zachodnioeuropejskich doprowadzenie do porodu dziecka z zespołem genetycznym jest coraz częściej uznawane za błąd w sztuce lekarza położnika. Jeśli aborcja eugeniczna zostanie podtrzymana w polskim porządku prawnym, to otworzy drogę do legalizacji preimplantacyjnej diagnostyki genetycznej wykonywanej wyłącznie w celu eliminacji poczętych pozaustrojowo dzieci podejrzanych o defekt genetyczny, za czym coraz odważniej lobbują poszczególne gremia naukowe.

 

Z nadzieją oczekujemy zatem orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w sprawie aborcji eugenicznej. Orzeczenie to wywrze daleko idący wpływ na postawy społeczne wobec osób z niepełnosprawnością. Prawna kwestia eugenicznej dyskryminacji dzieci w stadium prenatalnym pozostaje bowiem w ścisłym związku ze stosunkiem społeczeństwa do jego członków z różnymi postaciami niepełnosprawności. Ufamy, że polska Konstytucja chroni każdego człowieka, także tego nienarodzonego, przed dyskryminacją bezpośrednią oraz zapewnia mu poszanowanie jego prawa do życia i godności.

 

Kraków, 15 października 2020 r., Dzień Dziecka Utraconego

 

AN OPEN LETTER BY MEMBERS OF POLISH
ACADEMIC FACULTIES ABOUT EUGENIC ABORTION

 

The mission of an academic faculty member and a scholar is not just to conduct solid academic research, to promote an academic cadre, to teach, and to educate the next generation of students.  Their mission is also to participate in important social debates, particularly those that have civilizational significance, among which undoubtedly belong the protection of life and human dignity in its prenatal stage of development.  It is now discriminating against in Poland on account of their state of health.  It is a startling circumstance that the academic community often expresses its opposition to discrimination against any social groups for any reason, including sexual orientation, while simultaneously keeping silent about the indisputable fact that eugenic practices are being applied in Polish hospitals that segregate out children who are developing in their mothers’ wombs.

 

Without prejudging the decision of the Constitutional Tribunal as to whether Articles 4a, paragraph 1, point 2 and 4a, paragraph 2 of the “Act of January 7, 1993 on Family Planning, the Protection of the Human Embryo, and the Conditions Allowing for Abortion” conforms to the Constitution of the Republic of Poland, we raise our voice in unequivocal witness to the unquestionable truth of the personal dignity of the unborn child.  We are motivated not just by legal considerations but, above all, out of ethical, anthropological, and social premises.  We declare firm opposition to every form of eugenic discrimination directed against children at the prenatal stage of development, being those members of society who are the weakest and demanding particular attention.

 

The recognition in a normative legal act at the level of a statute of eugenic considerations as a condition for allowing the interruption of human life at the prenatal stage of development violates the Constitutional principles of the protection of human life, of respect and protection for human dignity, and for the protection of persons against direct discrimination.  The statute gives doctors the right to judge which persons who carry genetic disorders or lethal conditions meet eugenic considerations in a sufficient degree to kill them as well as which sick individuals can be subordinated to those considerations.  The scope of eugenic discrimination against unborn persons does not affect goods and rights of a second or third order.  They bring about the deprivation of their fundamental good—human life—and their fundamental right to its protection.  Every form of direct discrimination, of which prenatal segregation of prenatal persons on the basis of eugenic health criteria is, undoubtedly, a specific form, violates human dignity and leads to its degradation.

 

The eugenic provision in the current legal order and the application of its statutory interpretation have not been constructed on the requirement for an unequivocal confirmation of the fact of the child’s grave or incurable disability or of the development of a disease that is incurable and threatens his life.  It is constructed only on the acceptance by medical personnel of the belief that a “large possibility” of the appearance of such a situation, on the basis of prenatal testing or other medical premises.  The risk of making an erroneous diagnosis therefore exists, one confirmed by ever greater numbers of parents of children who, contrary to the results of prenatal testing that predicted a fatal disease, were born healthy.  Obtaining an indisputable confirmation of a non-beneficial prenatal diagnosis, however, does not constitute a condition that entitles someone to discriminate against such children. Persons whocoulddemonstrate the capacity for autonomous life, both academic and psychosocial potential sufficient to complete various levels of education (including university), carry on their chosen profession, attain social trust, and have a marriage and family are not infrequently killed by eugenic abortion.  This does not mean, however, that limiting abortion only to those situations of grave and irreversible disability or incurable disease would be in conformity with the Constitution’s protections of the person against direct discrimination and for respect of his dignity.  By virtue of their inner logic, eugenic premises violate the Constitutional rights of the subject against whom they are applied, regardless of particular regulations governing their application at the statutory level or the abuses that occur in medical practice contrary to those objective regulations.  The eventual degradation caused by unclear eugenic criteria—even if restricted to persons suffering from extreme disabilities or from diseases that make even a relatively autonomous existence impossible—as well as their scrupulous verification by medical personnel, still would not alter the circumstances that relativize and simply violate Constitutional guarantees of human life.  This stems from the very fact that they define the life and health of unborn persons according to eugenic measures and subject them to prenatal selection.

 

In our view, proponents justifying eugenic abortion employ a false interpretation of the laws of procreation and erroneous concepts of mercy and empathy.  We should unequivocally reject an understanding of the laws of procreation that, rather than protecting a person’s life that has begun, leads to killing it.  Abortion, which itself is the highest form of violence that takes away the right to life of an unborn child, is neither an act of mercy towards the parents nor the child who is killed.  It also constitutes an explicit example of valuing life according to a eugenic and utilitarian calculus.

 

We state with sadness that proponents of liberalizing abortion law are not open to debate about the ethical and legal protection of children in the prenatal state, conducted on the basis of rational ethical and anthropological argument and solidbiomedical data.  They appeal instead exclusively to emotion, to demagoguery, and to social techniques.  The eugenic mentality they propagate becomes pressure exercised against parents who accept a child out of love despite an unpromising prenatal diagnosis.  The growing and deepening social tendency that allows for prenatal selection can lead to new forms of discrimination against parents as a result of their undertaking to raise such a child.  The wider range of silent—or worse—open approval of applying eugenic practices to unborn children, motivated by their confirmed or anticipated disability, will bring about dramatic consequences in the form of direct discrimination against persons who are born with genetic disorders and developmental disabilities that currently provide a basis for obtaining an abortion.  Continuing the eugenic segregation of children in the prenatal stage of development will in the end turn against health care workers, particularly striking at the right to freedom of conscience of specialists in obstetrics and gynecology.  In some western European countries, allowing the birth of a child with a genetic disorder is ever more frequently regarded as an error in obstetrical practice.  If eugenic abortion continues to be upheld in the Polish legal order, it will open the door to the legalization of pre-implantation genetic diagnosis conducted exclusively for the purpose of eliminating children conceived extra-corporeally who are suspected of a genetic defect.  This is something for which particular academic groups are already ever more audaciously lobbying.

 

We, therefore, await with hope the decision of the Constitutional Tribunal on the issue of eugenic abortion.  That decision will exercise a wide-ranging influence on social attitudes towards disabled persons.  Legal questions about eugenic discrimination against children in the prenatal stage of development remain in close connection with society’s relationship to its members with various forms of disability.  We trust that the Polish Constitution protects every person, including the unborn, from direct discrimination and guarantees him respect for his right to life and dignity.

 

Kraków, October 1, 2020

 

prof. dr hab. Artur Andrzejuk

lek. med. Maria Balcerzak

dr Marcin Baranowski

dr hab. Anna Barańska, prof. ucz.

dr Urszula Bejma

dr hab. Stanisław Biały, prof. ucz.

prof. dr hab. Tadeusz Biesaga SDB

dr n. med. Przemysław Binkiewicz

prof. dr hab. Paweł Bortkiewicz TChr

dr hab. Ewa Budzyńska

prof. dr hab. Józef Budzyński

lek. med. Wioletta Burek

dr n. med. Jennifer Castaneda

prof. dr hab. Krystyna Chałas

prof. dr hab. Bogdan Chazan

dr hab. Imelda Chłodna-Błach

dr hab. Sławomir Chrost, prof. ucz.

dr hab. Maria Chuchra, prof. ucz.

dr hab. Marek Czachorowski, prof. ucz.

dr hab. Agnieszka Czechowicz, prof. ucz.

dr n. med. AlinaDeluga

lek. med. Tomasz Dmochowski

dr Paweł Drobny

dr hab. Urszula Dudziak, prof. ucz.

dr hab. Henryk Gasiul, prof. ucz.

dr hab. Jacek Adam Goleń, prof. ucz.

lek. med. Piotr Gratkowski

lek. med. Anna Gręziak

dr inż. Stanisław Grochmal, prof. ucz.

prof. dr hab. Jan Holeksa

dr hab. Jarosław Horowski, prof. ucz.

dr n. med. Anna Irzmańska-Hudziak

dr inż. Mirosław Jabłoński

dr hab. Jarosław Jagieła, prof. ucz.

dr Robert Janusz SJ

dr hab. Wojciech Kajtoch, prof. ucz.

prof. dr hab. Dariusz Kasprzak OFMCap.

lek. stom.  Jadwiga Kazana

dr inż. Adam Kisiel

dr Mirosław Kiwka

prof. dr hab. Jan Kochel

dr Karolina Komsta-Tokarzewska

dr hab. Piotr Kopiec, prof. ucz.

dr n. med. Elżbieta Kortyczko

dr Beata Kostrubiec-Wojtachnio

dr Zbigniew Kulesz

dr hab. inż. Anna Kumaniecka

lek. med. Barbara Kwiecińska-Czaplińska

dr hab. Małgorzata Laskowska, prof. ucz.

prof. dr hab. Marian Machinek

dr hab. Piotr Magier

dr hab. Adam Maj, prof. ucz.

prof. dr hab. Władysław Majkowski

dr hab. Anna Maliszewska, prof. ucz.

dr Aldona Małyska

prof. dr hab. Bronisław Mierzwiński

lek. med. Tadeusz Młynarczyk

prof. dr hab. Piotr Morciniec

dr Robert Mroczka

dr Dorota Narewska

dr hab. Marek Nieznański

dr hab. Tomasz Nowicki, prof. ucz.

dr n. med. Bogdan Obrzut

dr hab. Teresa Olearczyk, prof. ucz.

prof. dr hab. Mirosława Ołdakowska-Kufel

dr Cezary Opalach

dr hab. Maria Opiela, prof. ucz.

dr hab. Danuta Opozda, prof. ucz.

dr hab. Włodzimierz Osadczy, prof. ucz.

dr hab. Elżbieta Osewska, prof. ucz.

dr hab. Kazimierz F. Papciak SSCC, prof. ucz.

dr inż. Agnieszka Petryk

prof. dr hab. Wojciech Polak

dr hab. Marcin Polkowski, prof. ucz.

dr hab. Monika Marta Przybysz, prof. ucz.

dr inż. Monika Pytka

dr hab. Bohdan Rożnowski, prof. ucz.

lek. med. Grażyna Rybak

dr hab. Maria Ryś, prof. ucz.

prof. dr hab. Eugeniusz Sakowicz

dr Dorota Skrocka

dr hab. Ryszard Skrzyniarz, prof. ucz.

dr n. med. Grażyna Słopecka-Borej

dr inż. Monika Solecka

dr hab. Andrzej Jakub Sowiński, prof. ucz.

prof. dr hab. Józef Stala

dr hab. Witold Starnawski, prof. ucz.

dr Mariusz Sulkowski

lek. med. Maria Szczawińska

dr Iwona Szewczak

dr n. med. Magdalena Szymańska

dr hab. Jan Szymczyk, prof. ucz.

prof. dr hab. Dorota Śliwa

dr hab. Cezary Taracha, prof. ucz.

prof. dr hab. Piotr Tomasik

dr Tomasz Tylutki

prof. dr hab. inż. Andrzej Urbaniak

prof. zw. dr hab. Edward Walewander

dr Katarzyna Wojtanowicz

dr hab. n. med. Jolanta Wasilewska

lek. med. Tadeusz Wasilewski

prof. dr hab. inż. Bogusław Więcek

dr hab. Iwona Wieżel

dr hab. Ryszard Zajączkowski, prof. ucz.

dr Aldona Zakrzewska

prof. dr hab. Radosław Zenderowski

lek. med. Bożena Żygadło

dr hab. Alicja Żywczok, prof. ucz.

dr hab. Magdalena Żywiec, prof. ucz.